- गो _gō
- गो m. f. (Nom. गौः) [गच्छत्यनेन, गम् करणे डो Tv.]1 Cattle, kine (pl.)-2 Anything coming from a cow; such as milk, flesh, leather &c.-3 The stars; वि रश्मिभिः ससृजे सूर्यो गाः Rv.7.36.1.-4 The sky.-5 The thunder- bolt of Indra; Ki.8.1.-6 A ray of light; नान्यस्तप्ता विद्यते गोषु देव Mb.1.232.11; बालो$यं गिरिशिखरेषु चारयन् गाः त्रैलोक्यं तिमिरभरेण दुष्टमेतत् (रविः नैर्मल्यं नयति) । Rām. Ch. 7.6.-7 A diamond.-8 Heaven.-9 An arrow. -f.1 A cow; जुगोप गोरूपधरामिवोर्वीम् R.2.3; क्षीरिण्यः सन्तु गावः Mk.1.6.-2 The earth; दुदोह गां स यज्ञाय R.1.26; गामात्तसारां रघुरप्यवेक्ष्य 5.26;11.36; Bg.15.13; सेको$- नुगृह्णातु गाम् Mu.3.2; Me.3; cf. also the quotation for (-6).-3 Speech, words; कुलानि समुपेतानि गोभिः पुरुषतो$- र्थतः Mb.5.28; रघोरुदारामपि गां निशम्य R.5.12;2.59; Ki.4.2.-4 The goddess of speech, Sarasvatī.-5 A mother.-6 A quarter of the compass.-7 Water; सायं भेजे दिशं पश्चाद्गविष्ठो गां गतस्तदा Bhāg.1.1.36; also pl.; Bhāg.11.7.5.-8 The eye; गोकर्णा सुमुखी कृतेन इषुणा गोपुत्रसंप्रेषिता Mb.8.9.42.-9 A region of the sky. -m. A bull, an ox; असंजातकिणस्कन्धः सुखं स्वपिति गौर्गडिः K. P.1; Ms.4.72; cf. चरद्गव.-2 The hair of the body.-3 An organ of sense; अदान्तगोभिर्विशतां तमिस्रं पुनः पुनश्चर्वितचर्वणानाम् Bhāg..7.5.3.-4 The sign Taurus of the zodiac; Bṛi. S.49.-5 The sun.-6 The number 'nine' (in math.).-7 The moon.-8 A singer.-9 A billion.-1 A cow-sacrifice-11 A house; cf. गौर्वज्रं गौः प्रभा भूमिर्वाणी तोयं त्रिविष्टपम् । धेनुर्बस्तो वृषो दिग्गौर्नेत्रं लज्जा गुरू रमा ॥ इन्द्रियं श्रीरुमा ... Enm.-Comp. -कण्टकः, -कम् 1 a road or spot trodden down by oxen and thus made im- passable.-2 the cow's hoof.-3 the print of a cow's hoof.-कर्ण a. having cow's ears.(-र्णः) 1 a cow's ear; गोकर्णसदृशौ कृत्वा करावाबद्धसारणौ Ks.6.57.-2 a mule.-3 a snake; Mb.8.9.42.-4 a span (from the tip of the thumb to that of the ring-finger); गोकर्णशिथिल- श्चरन् Mb.2.68.75; तालः स्मृतो मध्यमया गोकर्णश्चाप्यनामया Brahmāṇḍa P.-5 N. of a place of pilgrimage in the south, sacred to Śiva. श्रितगोकर्णनिकेतमीश्वरम् R.8.33.-6 a kind of deer.-7 a kind of arrow; Mb.8.9.42.-किराटा -किराटिका the Sārikā bird.-किलः, -कीलः 1 a plough-2 a pestle.-कुलम् 1 a herd of kine; वृष्टिव्याकुलगोकुलावनरसादुद्धृत्य गोवर्धनम् Gīt.4; गोकुलस्य तृषा- र्तस्य Mb.-2 a cow-house.-3 N. of a village (where Kṛiṣṇa was brought up).-कुलिक a.1 one who does not help a cow in the mud.-2 squint-eyed.-कुलोद्भवा an epithet of Durgā.-कृतम् cow-dung.-क्षीरम् cow's milk.-क्षुरम्, -रकम् a cow's hoof.-खरः a beast (पशु); यत्तीर्थबुद्धिः सलिले न कर्हिचिज्जनेष्वभिज्ञेषु स एव गोखरः Bhāg.1.84.13.-खा a nail.-गृष्टिः a young cow which has had only one calf.-गोयुगम् a pair of oxen.-गोष्ठम् a cow-pen, cattle-shed.-ग्रन्थिः 1 dried cowdung.-2 a cow-house.-ग्रहः capture of cattle (गवालम्भ); Mb.12.265.2.-ग्रासः the ceremony of offering a morsel (of grass) to a cow when performing an expiatory rite.-घातः, -घातकः, -घातिन् m. a cow-killer.-घृतम् 1 rain-water.-2 clarified butter coming from a cow.-घ्न a.1 destructive to cows.-2 one who has killed a cow.-3 one for whom a cow is killed, a guest.-चन्दनम् a kind of sandal-wood.-चर a.1 grazed over by cattle.-2 frequenting, dwelling, resorting to, haunting पितृसद्मगोचरः Ku.5.77.-3 within the scope, power, or range of; अवाङ्मनसगोचरम् R.1.15; so बुद्धि˚, दृष्टि˚, श्रवण˚ स्वगोचरे दीप्ततरा बभूव Bu. Ch.1.13.-4 moving on earth.-5 accessible to, attainable; त्याग- सूक्ष्मानुगः क्षेम्यः शौचगो ध्यागोचरः Mb.12.236.12.-6 circulating, having a particular meaning, prevalent.(-रः) 1 the range of cattle, pasturage; उपारताः पश्चिम- रात्रिगोचरात् Ki.4.1.-2 (a) a district, department, province, sphere. (b) an abode, dwelling-place, a place of resort; Śi.1.21; Ms.1.39.-3 range of the organs of sense, an object of sense; श्रवणगोचरे तिष्ठ be within ear-shot; नयनगोचरं या to become visible.-4 scope, range, in general; हर्तुर्याति न गोचरम् Bh.2.16.-5 (fig.) grip, hold, power, influence, control; कः कालस्य न गोचरा- न्तरगतः Pt.1.146; गोचरीभूतमक्ष्णोः U.6.26; Māl.5.24; अपि नाम मनागवतीर्णो$सि रतिरमणबाणगोचरम् Māl.1.-6 horizon.-7 field for action, scope; इन्द्रियाणि हयानाहुर्विषयांस्तेषु गोचरान् Kaṭh.3.4.-8 the range of the planets from the Lagna or from each other.˚पीडा in- auspicious position of stars within the ecliptic; गोचर- पीडायामपि राशिर्बलिभिः शुभग्रहैर्दृष्टः (पीडां न करोति) Bṛi.S.41.13. (गोचरीकृ to place within the range (of sight), make current).-चर्मन् n.1 a cow's hide.-2 a particular measure of surface thus defined by Vasiṣṭha :-- दशहस्तेन वंशेन दशवंशान् समन्ततः । पञ्च चाभ्यधिकान् दद्यादेतद्गोचर्म चोच्यते ॥ ˚वसनः an epithet of Śiva.-चर्या seeking food like a cow; गोचर्यां नैगमश्चरेत् Bhāg.11.18.29.-चारकः cowherd.-चरणम् the tending or feeding of cows; Bhāg.1.38.8.-ज a.1 born in the earth (rice &c.).-2 produced by milk; अब्जा गोजा ...... Kaṭh.5.2.-जरः an old ox or bull; नाद्रियन्ते यथापूर्वं कीनाशा इव गोजरम् Bhāg.3.3.13.-जलम् the urine of a bull or cow.-जागरिकम् auspi- ciousness, happiness. (-कः) a preparer of food, baker.-जात a. born in the heaven (gods); गोजाता अप्या मृळता च देवाः Rv.6.5.11.-जिह्वा N. of a plant (Mar. पाथरी).-जिह्विका the uvula.-जीव a. living on cattle (milk- man); Hch.1.7.-तल्लजः an excellent bull or cow.-तीर्थम् a cowhouse.-त्रम् [गां भूमिं त्रायते त्रै-क]1 a cow-pen.-2 a stable in general.-3 a family, race, lineage; गोत्रेण माठरो$स्मि Sk.; so कौशिकगोत्राः, वसिष्ठगोत्राः &c.; Ms.3.19,9.141.-4 a name, appellation; जगाद गोत्र- स्खलिते च का न तम् N.1.3; Ś.6.5; see ˚स्खलित below; मद्गोत्राङ्कं विरचितपदं गेयमुद्गातुकामा Me.88.-5 a multitude.-6 increase.-7 a forest.-8 a field.-9 a road.-1 possessions, wealth.-11 an umbrella, a parasol.-12 knowledge of futurity.-13 a genus, class, species.-14 a caste, tribe, caste according to families. (-त्रः) a mountain; 'गोत्रं नाम्नि कुले$प्यद्रौ' इति यादवः; Śi.9.8. Hence गोत्रोद्दलनः means Indra; cf. इन्द्रे तु गोत्रोद्दलनः कुलघ्ने गिरिदारणे Nm.(-त्रा) 1 a multitude of cows.-2 the earth.˚उच्चारः recitation of family pedigree.˚कर्तृ, -कारिन् m. the founder of a family.˚कीला the earth.˚ज a. born in the same family, gentile, a relation; Bhāg.3.7.24; Y.2.135.˚पटः a genealogical table, pedigree.˚प्रवरः the oldest member or founder of a family.-भिद् m. an epithet of Indra; हृदि क्षतो गोत्रभिदप्यमर्षणः R.3.53;6.73; Ku.2.52.˚स्खलनम्, ˚स्खलितम् blundering or mistaking in calling (one) by his name, calling by a wrong name; स्मरसि स्मर मेखलागुणैरुत गौत्रस्खलितेषु बन्धनम् Ku.4.8.-द a. giving cows; Ms.4.231. (-दः) brain. (-दा) N. of the river Godāvarī.-दत्र a. Ved. giving cows. (-त्रः) an epithet of Indra. (-त्रम्) a crown (pro- tecting the head).-दन्त a. armed with a coat of mail.(-तम्) 1 yellow orpiment.-2 a white fossil substance.-दानम् 1 the gift of a cow.-2 the ceremony of tonsure or cutting the hair; रामलक्ष्मणयो राजन् गोदानं कारयस्व ह Rām.1.71.23; अथास्य गोदानविधेरनन्तरम् R.3. 33; (see Mallinātha's explanation of the word); कृत- गोदानमङ्गलाः U.1; अतोनं गोदानं दारकर्म च Kau. A.1.5; (Rām. explains the word differently).-3 the part of the head close to the right ear.-दाय a. intending to give cows.-दारणम् 1 a plough.-2 a spade, hoe.-दा, -दावरी N. of a river in the south.-दुह् m.,-दुहः 'cow-milker', a cowherd; सुदुघामिव गोदुहे R.1.4.1; चिरं निदध्यौ दुहतः स गोदुहः Śi.-दोहः 1 the milking of cows.-2 the milk of cows.-3 the time of milking cows.-दोहनम् 1 the time of milking cows.-2 the milking of cows; न लक्ष्यते ह्यवस्थानमपि गोदोहनं क्वचित् Bhāg.1.19. 4.-दोहनी a milk-pail.-द्रवः the urine of a bull or cow.-धनम् 1 a herd or multitude of cows, cattle.-2 possession of cows. (-नः) a broad-pointed arrow.-धरः a mountain.-धर्मः the law of cattle, rules relating to cattle; (open and unconcealed intercourse of the sexes); गोधर्मं सौरभेयाच्च सो$धीत्य निखिलं मुनिः । प्रावर्तत तदा कर्तुं श्रद्धावांस्तमशङ्कया ॥ Mb.1.14.26.-धुमः, -धूमः 1 wheat; Bṛi. Up.6.3.13.-2 the orange. ˚चूर्णम् wheat flour;-सम्भवम् a sour paste.-धूलिः 'dust of the cows', the time of sunset or evening twilight (so called be- cause cows, which generally return home at about sunset, raise up clouds of dust by their treading on the earth).-धेनुः a milch-cow with a calf.-भ्रः a mountain.-नन्दा an epithet of the wife of Śiva.-नन्दी the female of the Sārasa bird.-नर्दः 1 the (Indian) crane.-2 an epithet of Śiva (bellowing like a bull).-3 N. of a country.-नर्दीयः an epithet of Patañjali, author of the Mahābhāṣya.-नसः, -नासः 1 a kind of snake.-2 a kind of gem.-नसा the mouth of a cow.-नाथः 1 a bull.-2 an owner of land.-3 a herdsman.-4 an owner of kine.-नायः a cowherd; तद्यथा गोनायो$श्वनायः पुरुषनाय इत्येवं तदप आचक्षते$शनायेति Ch. Up.6.8.3.-नाशनः a wolf.-नासा the projecting snout of a cow or ox.-नासम् a kind of gem.-निष्यन्दः cow's urine.-पः 1 a cowherd (considered as belonging to a mixed tribe); गोपवेशस्य विष्णोः Me.15.-2 the chief of a cowpen.-3 the superintendent of a village.-4 a king.-5 a protector, guardian; Rv.1.61.1.˚अनसी the wood of a thatch; गोपानसीषु क्षणमास्थितानाम् Śi.3.49.˚अष्टमी the eighth day of the bright fortnight of Kārttika when Kṛiṣṇa is said to have worn the dress of a cowherd.˚आटविका a cowherd.˚कन्या 1 the daughter of a cowherd.-2 a nymph of Vṛindāvana.˚अध्यक्षः, ˚इन्द्रः, ˚ईशः the chief of herdsmen, an epithet of Kṛiṣṇa.˚चापः the rainbow.˚दलः the betel-nut tree.˚भद्रम् the fibrous root of a water-lily.˚रसः gum myrrh.˚राष्ट्राः (pl.) N. of a people. ˚वधूः f. a cowherd's wife; Bhāg.1.9.4. ˚वधूटी a young cowherdess, a young wife of a cowherd; गोपवधूटीदुकूलचौराय Bhāṣā P.1.(-पकः) 1 the superin- tendent of a district.-2 myrrh.(-पिका) 1 a cowher- dess; Bhāg.1.9.14-15.-2 protectress. (-पी) a cowherd's wife (especially applied to the cowherdesses of Vṛindāvana, the companions of Kṛiṣṇa in his juvenile sports).-2 a milk-maid.-3 a protectress.-4 Nature, elementary nature.-पतिः 1 an owner of cows.-2 a bull.-3 a leader, chief.-4 the sun; नीहारमिव गोपतिः Bhāg.1.12.1; Mb.1.173.32.-5 Indra; सुराङ्गना गोपतिचापगोपुरं पुरम् (जहुः) Ki.8.1.-6 N. of Kṛiṣṇa.-7 N. of Śiva.-8 N. of Varuṇa; एष पुत्रो महाप्रज्ञो वरुणस्येह गोपतेः Mb.5.98.11.-9 a king; नासतो विद्यते राजन् स ह्यरण्येषु गोपतिः Mb.12.135.26.-पथः N. of a Brāhmaṇa of Av.-पर्वतम् the name of the place where Pāṇini is said to have performed penance and propitiated Śiva; गोपर्वतमिति स्थानं शम्भोः प्रख्यापितं मया । यत्र पाणिनिना लेभे वैयाकरणिकाग्ऱ्यता ॥ अरुणाचलमाहात्म्यम्- उत्तरार्धः 2 अ. 68 श्लो.-पशुः a sacrificial cow.-पाः m. Ved.1 a herdsman.-2 protector, or guardian; मन्द्राग्रे- त्वरी भुवनस्य गोपा Av.2.1.57.-पानसी a curved beam which supports a thatch; गोपानसी तु वलभिच्छादने वक्रदारुणि Ak.2.2.15.-पालः 1 a cowherd; Ms.4.253.-2 a king.-3 an epithet of Śiva.-4 an epithet of Kṛ&iṣṇa. ˚धानी a cow-pen, cow-shed.-पालकः 1 a cowherd.-2 a king.-3 an epithet of Śiva; also of Kṛiṣṇa.-पालिः an epithet of Śiva.-पालिका, -पाली the wife of a cowherd; पार्थः प्रस्थापयामास कृत्वा गोपालिकावपुः Mb.1.221.19.-पालितः N. of a lexicographer.-पित्तम् bile of cows, ox-bile (from which the yellow pigment गोरोचना is prepared; गोपित्ततो रोचना Pt.1.94.).-पीतः a species of wagtail.-पीथः protection; अस्माकमृषीणां गोपीथे न उरुष्यतम् Rv.5.65.6. (-थम्) a holy place, a place of pilgrimage.-पुच्छम् a cow's tail.-2 a particular point of an arrow.(-च्छः) 1 a sort of monkey; Bhāg.8.2.22.-2 a sort of necklace consisting of two or four or thirty-four strings.-3 a kind of drum.-पुटिकम् the head of Śiva's bull.-पुत्रः 1 a young bull.-2 an epithet of Karṇa.-पुरम् 1 a town-gate; उत्तुङ्गसौधसुरमन्दिरगोपुरम् Māl.9.1.-2 a principal gate; दधतमुच्चशिलान्तरगोपुराः Ki.5.5.-3 the ornamental gate- way of a temple.-पुरीषम् cowdung.-प्रकाण्डम् an ex- cellent cow or bull.-प्रचारः pasture-ground, pasturage for cattle; ग्राम्येच्छया गोप्रचारो भूमी राजवशेन वा Y.2.166.-प्रत (ता) रः 1 a ford for cattle.-2 a place of pilgrimage on the Śarayū; यद्गोप्रतरकल्पो$भूत्संमर्दस्तत्र मज्जताम् । अतस्तदाख्यया तीर्थं पावनं भुवि पप्रथे ॥ R.15.11.-प्रदानम् same as गोदान.-प्रवेशः the time when cows return home, sunset or evening-twilight; गोप्रवेशसमये Bṛi. S.24.35.-फणा 1 a bandage hollowed out so as to fit the chin or nose &c.-2 a sling.-बालः the hair of cows.-भुज् m. a king; गोभुजां वल्लभा लक्ष्मीः Rāj. T.5.6.-भृत् m.1 a mountain.-2 a king.-मक्षिका a gadfly.-मघ a. granting cattle or cows कदा गोमघा हवनानि गच्छाः Rv.6.35.3.-मंडलम् 1 the globe.-2 a multitude of cows.-मण़्डीरः a kind of an aquatic bird; L. D. B.-मतम् = गव्यूति q. v.-मतल्लिका a tract- able cow, an excellent cow; अरिर्मधोरैक्षत गोमतल्लिकाम् Śi.12.41.-मथः a cowherd.-मध्यमध्य a. slender in the waist.-महिषदा N. of one of the Mātṛis attending on कार्तिकेय.-मांसम् beef.-मायु 1 a kind of frog.-2 a jackal; अनुहंकुरुते घनध्वनिं न हि गोमायुरुतानि केसरी Śi.16. 25.-3 bile of a cow.-4 N. of a Gandharva.-मीनः a kind of fish.-मुखः, -मुखम् [गोर्मुखमिव मुखमस्य] a kind of musical instrument; Bg.1.13; गोमुखानां च शृङ्गाणाम- नीकद्वयवर्तिनाम् Śiva. B.24.55.(-खः) 1 a crocodile, shark.-2 a hole of a particular shape in a wall made by thieves.(-खम्) 1 a house built unevenly.-2 spreading unguents, smearing; 'गोमुखं कुटिलाकारे वाद्यभाण्डे विलेपने' इति विश्वः; यस्यामलिन्देषु न चक्रुरेव मुग्धाङ्गना गोमयगो- मुखानि Śi.3.48. (-खम्, -खी) a cloth-bag of the shape of a gnomon containing a rosary, the beads of which are counted by the hand thrust inside.-2 a house built unevenly.-3 a particular method of sitting (a योगासन) (-खी) the chasm in the Himālaya mountains through which the Ganges flows.-मूढ a. stupid as a bull.-मूत्रम् cow's urine.-मूत्रकः a variety of lapis lazuli (बैदूर्य); Kau. A.2.11.-कम् a particular attitude (मण्डल) in गदायुद्ध; दक्षिणं मण्डलं सव्यं गोमूत्रकमथापि च । व्यचर- त्पाण्डवो राजन्नरिं संमोहयन्निव ॥ Mb.9.58.23. -a. zigzagging, going unevenly.-मूत्रिका 1 an artificial verse, the second of which repeats nearly all the syllables of the first. (Malli. thus defines it :-- वर्णानामेकरूपत्वं यद्येकान्तरमर्धयोः गोमूत्रिकेति तत्प्राहुर्दुष्करं तद्विदो विदुः ॥ see Śi.19.46.)-2 a form of calculation.-मृगः a kind of ox (गवय).-मेदः a gem brought from the Himālaya and Indus, des- cribed as of four different colours:-- white, pale-yellow, red, and dark-blue.-मेदकः 1 see गोमेद.-2 a kind of poison (काकोल).-3 smearing the body with unguents.-मेधः, -यज्ञः a cow-sacrifice; Rām.7.25.8.-यानम्, -रथः a carriage drawn by oxen; Rām.2.82.26; Ms. 11.174.-युक्त a. drawn by oxen.-युतम् 1 a cattle station.-2 a measure of two Krośas (गव्यूत); गोयुते गोयुते चैव न्यवसत्पुरुषर्षभः Mb.14.65.22.-रक्षः 1 a cow- herd.-2 keeping or tending cattle.-3 the orange.-4 an epithet of Śiva. ˚जम्बू f. wheat.-रक्षणम् tending cattle (with religious faith).-रङ्कुः 1 a water-fowl-2 a prisoner.-3 a naked man, a mendicant wandering about without clothes.-4 a chanter.-रवम् saffron.-रसः cow's milk.-2 curds.-3 buttermilk.-4 the flavour of a sentence; को रसो गोरसं विना Udb. ˚जम् buttermilk.-राजः an excellent bull.-राटिका, -राटी the Sārikā bird.-रुतम् a measure of dis- tance equal to two Krośas.-रूपम् the form of a cow. (-पः) N. of Śiva.-रोचम् yellow orpiment.-रोचना a bright yellow pigment prepared from the urine or bile of a cow, or found in the head of a cow.-लवणम् a measure of salt given to a cow.-लाङ्गु- (गू) लः a kind of monkey with a dark body, red cheeks and a tail like that of a cow; गोलाङ्गूलः कपोलं छुरयति रजसा कौसुमेन प्रियायाः Māl.9.3.-लोकः a part of heaven, cow-world.-लोभिका, -लोभी 1 a prostitute.-2 white Dūrvā grass.-3 Zedoary.-4 N. of a shrub.-वत्सः a calf. ˚आदिन m. a wolf.-वधः the killing of a cow; Ms.11.59.-वर्धनः a celebrated hill in वृन्दावन the country about Mathurā. ('This hill was lifted up and supported by Kṛiṣṇa upon one finger for seven days to shelter the cowherds from a storm of rain sent by Indra to test Kṛiṣṇa's divinity.') ˚धरः, ˚धरिन् m. an epithet of Kṛiṣṇa.-वरम् pounded cowdung.-वशा a barren cow.-वाटम्, -वासः a cow-pen.-वासन a. covered with an ox-hide.-विकर्तः, -विकर्तृ m.1 the killer of a cow; Mb.4.2.9.-2 a hus- bandman.-विततः a horse-sacrifice having many cows.-विन्दः 1 a cowkeeper, a chief herdsman.-2 N. of Kṛiṣṇa.-3 Bṛihaspati. ˚द्वादशी the twelfth day in the light half of the month of फाल्गुन-विष् f.,-विष्ठा cowdung.-विषाणिकः a kind of musical instrument; Mb.6.44.4.-विसर्गः day-break (when cows are let loose to graze in forests); Rām.7.111.9.-वीथिः f. N. of that portion of the moon's path which contains the asterisms भाद्रपदा, रेवती and अश्विनी, or according to some, हस्त, चित्रा and स्वाती Bṛi. S.9.2.-वीर्यम् the price received for milk.-वृन्दम् a drove of cattle.-वृन्दारकः an excellent bull or cow.-वृषः, -वृषभः an excellent bull; न तां शेकुर्नृपा वोढुमजित्वा सप्त गोवृषान् Bhāg 1.58.33. ˚ध्वजः an epithet of Śiva.-वैद्यः a quack docter.-व्रजः 1 a cow-pen.-2 a herd of cows.-3 a place where cattle graze.-व्रत, -व्रतिन् a. one who imitates a cow in fru- gality; ...अत्र गोव्रतिनो विप्राः ... ॥ यत्रपत्रशयो नित्यं येन केन- चिदाशितः । येन केनचिदाच्छन्नः स गोव्रत इहोच्यते ॥ Mb.5.99. 13-14.-शकृत् n. cowdung; Ms.2.182.-शतम् a present of a hundred cows to a Brāhmaṇa.-शालम्, -ला a cow-stall.-शीर्षः, -र्षम् a kind of sandal; Kau. A.2.11.-2 a kind of weapon (arrow ?); Mb.7.178. 23.-षड्गवम् three pairs of kine.-षन्, -षा a. Ved. acquiring or bestowing cows.-षा (सा) तिः 1 acquiring cattle; or fighting for cattle. गोषाता यस्य ते गिरः Rv.8.84.7.-2 giving cattle.-ष्टोमः a kind of sacri- fice fasting for one day.-संख्यः a cowherd.-सदृक्षः a species of ox (गवय).-सर्गः the time at which cows are usually let loose, day-break; see गोविसर्ग.-सवः a kind of cow-sacrifice (not performed in the Kali age); Mb.3.3.17.-सहस्रम् a kind of present (महादान). (-स्त्री) N. of two holidays on the fifteenth day of the dark half of कार्तिक and ज्येष्ठ.-सावित्री N. of a hymn (cf. गायत्री).-सूत्रिका a rope fastened at both ends having separate halters for each ox or cow.-स्तनः 1 the udder of a cow.-2 a cluster of blossoms, nosegay &c.-3 a pearl-necklace of four strings.-4 a kind of fort.-स्तना, -नी a bunch of grapes.-स्थानम्, -क्रम् a cow-pen.-स्वामिन् m.1 an owner of cows.-2 a religious mendicant.-3 an honorary title affixed to proper names; (e. g. वोपदेवगोस्वामिन्).-हत्या cow-slaughter.-हल्लम् (sometimes written हन्नम्) cow-dung.-हरः, -हरणम् stealing of cows; गोष्ठमुत्किरति गोहरं वदेत् Bṛi. S.89.9. (v. l.)-हित a. cherishing or protecting kine. (-तः) N. of Viṣṇu.
Sanskrit-English dictionary. 2013.
